امروزه تاثیرگذاری متقابل گردشگری بر ساختارها و فضاهای عمومی شهری تا حدی است که صنعت گردشگری شهری از دید مدیریت شهری از اهمیتی بسزا برخوردار می باشد. بنابراین مدیریت شهری به این نتیجه رسیده است که ارتقای کیفی این فضاها و ایجاد تاسیسات مناسب برای گردشگران و ایجاد تجهیزات و مبلمان شهری نوین می تواند علاوه بر ایجاد آسایش و امنیت و حفظ تعاملات اجتماعی شهروندان بومی، باعث جلب رضایت بازدیدکنندگان فضاهای عمومی شهری و در نهایت سبب گردشگر شود. از این رو با توجه به اهمیت این حوزه در این قسمت قصد داریم که به طور اختصاصی به مبلمان فضای عمومی بپردازیم.
فضاهای عمومی نیازمند مبلمان و تجهیزات خلاقانه
طراحی مبلمان عمومی و شهری خود به یک چالش بزرگ در شهرهای امروز دنیا تبدیل شده اند چون باید پاسخگوی خواسته های جدید شهروندان باشند. صرفا زیبایی نمی تواند ملاک مناسبی جهت انتخاب این مبلمان در نظر گرفته شود. همانطور که فضاهای شهری ما در حال تغییر هستند به تبعیت از آن مبلمان شهری نیز نیاز به تغییر دارد. شهروند امروز نیازمند داشتن تجربه جدید در فضاهای شهری است که بواسطه آن حس تعلق بیشتری نسبت به فضا و شهر خود احساس کند. پس فضاهای عمومی به تبع آن نیازمند مبلمان و تجهیزات خلاقانه تری است که علاوه بر خصوصیات ظاهری و چشم نواز باید احساس رضایت و امکان برقرار کردن میان کاربران و ساکنین را فراهم کند و بواسطه آن احساس رضایتمندی و امکان زندگی جمعی بهتر را فراهم کند. تمروزه نمی توان مبلمان شهری در تیراژ انبوه بدون توجه به لوکیشن و بخصوص لنداسکیپ آن تولید کرد. پس ما نیازمند مبلمان هوشمند از قبیل نیمکت، ایستگاه اتوبوس و ... هستیم تا با استفاده از تکنولوژی روز، بتوانیم برای شهروندان زندگی راحت تری را در سطح شهر فراهم کنیم هرچند که باید به زیرساخت های لازم نیز توجه کرد.
ظرفیت های برآمده از توسعه ساخت و راه اندازی مراکز خرید در ایران و تاثیر آن بر هنر و صنعت مبلمان فضای شهری
با توجه به کمبود فضاهای شهری و محدودیت هایی که استفاده از فضاهای شهری در ایران دارد ساخت این نوع بناها می تواند به یک فرصت نیز تبدیل شود. این بناها مکان هایی هستند که افراد براحتی به تعامل با یکدیگر می پردازند و اوقات فراغت خود را در آنجا سپری می کنند. این مبلمان در این مقیاس علاوه بر عملکردی که دارد می تواند بعنوان ابزار بازی جهت مقاصدی نظیر سرگرم کردن آموزش و اطلاع رسانی تبدیل شود.
چالش ها و راهکارهای توسعه و شکوفایی مبلمان غیرخانگی در ایران به ویژه در عرصه مبلمان فضای عمومی و شهری
شکوفایی در حوزه مبلمان مربوط به اقتصاد کلان است; این سخنی است که علی خادم زاده عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان مبل ایران به آن اشاره کرده است. وی معتقد است که تفکیک حوزه های مبلمان به خانگی و غیر خانگی صحیح نیست چرا که در واقع همه این موارد از منبع یک صنعت واحد هستند و رشد و شکوفایی در این حوزه مربوط به اقتصاد کلان است. اصولا زیر ساخت های مبلمان در ایران بقدر کافی قوی است. دلیل عدم توانایی در شاخص های اقتصاد این است که کشور در حوزه اقتصاد با مشکلات عدیده ای مواجه است و در نتیجه باعث بروز مشکلات این چنینی می شود.
آقای خادم زاده معتقد است که اختصاصا فضاهای مراکز خرید تاثیر مستقیمی بر بحث مبلمان ندارد. مگر مراکز تجاری که بصورت اختصاصی برای این کار طراحی شده باشند. مانند بازار مبل شماره یک و سه، ولی به هر حال این پروژه های فعال اقتصادی هستند که بخشی از صنعت مبلمان را درگیر خود می کنند. ولی اینکه بگوییم فضای مراکز خرید تاثیر مشخصی بر صنعت مبلمان دارند، قطعا اینطور نیست.
بهره گیری از تجربیات کشورهای پیشرفته در توسعه صنعت مبلمان
عباسعلی فتحعلی طراح صنعتی، نقاش و استاد دانشگاه در این مورد می گوید: همانطور که می دانید برای دست پیدا کردن به هر موضوعی باید آموزش و تولید متخصصین از ارکان اصلی باشد. در جامعه طراحی ایرانی در هیچ سطحی در عرصه مبلمان به خصوص مبملان عمومی و شهری، آموزش و تربیت متخصص در دستور کار دانشگاهی قرار نگرفته و سال هاست ضرورت آن در مبلمان خودنمایی می کند و متاسفانه از طریق توانمندی ها و تجربیات نداشته طراحان غیر متخصص گرایش های دیگر مانند طراحان صنعت، معماران و دکوراتورها به انجام می رسد و در بسیاری از موارد از این متخصصان نیز چشم پوشی می شود و موسسات تبلیغاتی و سازندگان مبملان بدون تخصص طراحی که بیشتر جنبه عملکردی مبلمان را به گونه تجربی دارند، بدون توجه به ضوابط طراحی تخصصی، طراحی مبملان را در حیطه تخصص خود می دانند و کارفرمایان نیز به علت ارزان بودن این شیوه طراحی و تولید از این روش استقبال می کنند و می بینید که مبلمان ها به خصوص در مورد طراحی مبلمان فضاهای شهری و مراکز فروشگاهی و مجتمع های مسکونی و موارد مشابه، به کیفیتی بسیار پایین تنزل می یابد.
جهت ارتقای این امر ابتدا باید تحقیق و طراحی جامعی از مراکز آموزش این تخصص در وزارتخانه ذیربط با همکاری دانشگاههای مربوطه، متخصصین باتجربه در زمینه هنر و طراحی و ... بدون سوگیری ارتباطی، ولی با مدنظر قرار دادن شایستگی، مورد توجه قرار گیرد و تدوین شود. با تربیت چنین متخصصانی می تواند این چالش برطرف شود. آنچه در این آموزش و برنامه ریزی مهم است، بهره گیری از تجربیات کشورهای پیشرفته، توجه به ویژگی های فرهنگی و هویت اصیل ایرانی است.
این صنعت می تواند ایجاد شغل مناسبی را برای طراحان و سازندگان مبلمان خانگی و غیرخانگی ایجاد کند به شرط اینکه با دیگر ارگان های هماهنگی لازم انجام بشود و تولید کنندگان این صنعت از متخصصین غیر از مبلمان بهره نگرفته و بهره گیری از امکانات ایجاد شده جدید بدرستی در خدمت ایجاد اشتغال و ایجاد متخصص جدید، قدم برداشته شود و این مبلمان از تولید و طراحی غیر تخصصی خارج شده و نوآوری با توجه به فرهنگ کهن ایران زمین بتواند طراحی ایرانی را ارائه دهد تا مورد پذیرش ایرانی قرار گرفته و بتواند تعامل بین فرهنگی با دیگر فرهنگ های جهان نیز برقرار شود.
برای دستیابی به اهداف یاد شده پیشنهاد می شود:
1- کارگروهی شامل متخصصین آموزشی این مورد، از دانش آموختگان و برنامه ریزان رشته های همجوار مانند طراحی صنعتی، معماری، دکوراسیون داخلی و گرافیک فراهم شود تا برنامه ایجاد چنین دانشگاهیی را تدوین و به وزارت علوم و آموزش عالی ارائه کنند.
2- ویژگی های شایسته سالاری بدون سوگیری جهت انتخاب متخصصین مدرس این رشته مدنظر قرار گیرد. از متخصصان خارجی نیز می توان در این مقطع کمک گرفت.
3- مشارکت شرکت های خصوصی در این زمینه چه در آموزش و چه در ساخت و تولید ضروری است.
4- بهره گیری از ویژگیهای طراحی ایرانی مانند گروه طراحی ایرانی انجمن طراحی صنعتی و مبلمان و شرکت های طراحی مبلمان سازمان دکو، طراحان صنعتی و ... نیز از ضروریات خواهد بود.
5- برگزاری کنفرانس های بین المللی مبملان از طرف سازمان مسوول باید در برنامه ریزی دیده شود.
در پایان امید است هرچه جدی تر، پیگیرتر و عامرانه جهت دستیابی به اهداف فوق، مسوولان اقدامات لازم را در دستور کار خود قرار دهند.
منبع :
https://www.moblodecor.com