آشنایی با فرآوری چوب در صنعت مبلمان

فرآوری چوب یعنی چه؟

فرآوری چوب به کلیه مراحل آماده سازی چوب از زمان برش آن در جنگل تا تولید محصول نهایی اطلاق می شود. در واقع می توان گفت چوب فرآوری شده، چوبی است که عملیات قطع درخت و نگهداری آن در جنگل به نحو صحیح و علمی و سپس عملیات نگهداری، برشکاری، انجام تیمارهای لازم و چوب خشک کنی نیز به طور صحیح و متناسب با نوع مصرف انجام شده باشد. از آنجایی که وضعیت فرآوری چوب تأثیر بسیار زیادی بر راندمان و کیفیت محصول نهایی خواهد داشت در نتیجه لازم است تا تولیدکنندگان اطلاعات مناسبی در این خصوص داشته تا با مشکلات کمتری در هنگام کار با چوب مواجه شوند. در ادامه مبل و دکور توجه شما را به مقاله ای در این خصوص جلب می کند.

عملیات فرآوری شامل چه مراحلی می شود

عملیات فرآوری در جنگل شامل زمان مناسب قطع درخت، جهت صحیح قطع، نگهداری صحیح گرده بینه ها در جنگل و نحوه انتقال آنها از جنگل است که تمامی این امور خارج از محدوده اختیارات تولیدکننده مصنوعات چوبی بوده اما تولیدکننده می تواند از زمان ورود چوب به کارخانه چوب بُری عملیات فرآوری صحیح و مناسبی را روی چوب مورد نظر اعمال کند.

زمستان بهترین فصل برای قطع درخت

بهترین زمان مناسب برای قطع درخت فصل زمستان است که فعالیت زیستی درخت در کمترین حد خود بوده و مواد قندی و نشاسته ای در کمترین میزان خود قرار دارند، از طرفی در فصل زمستان به علت شرایط جوی، قارچها و حشرات امکان آسیب رسانی کمتری را دارند همچنین در این فصل تنش های رشد نیز در کمترین حد خود قرار دارند و از طرفی به علت پوشیده بودن زمین از برف احتمال آسیب دیدن درخت در اثر برخورد با زمین کمتر است.

جهت قطع درخت

به یاد داشته باشید قطع درخت باید در جهتی باشد که در هنگام قطع کمترین آسیب به سایر درختان و نهال های جوان اطراف آن وارد شود. با توجه به تشکیل بافت واکنشی بیشتر در جهت شمال درخت، لازم است جهت شمال را در سطح مقطع درخت مشخص کنید تا در هنگام برش های ثانویه الگوی مناسب برش برای گرده بینه انتخاب شود تا از قرار گرفتن چوب شمال و جنوب در یک تخته جلوگیری شود و شاهد کمترین تنش در یک تخته باشیم.

مراحل آماده سازی فرآوری چوب

درختان قطع شده را بایستی در اسرع وقت از جنگل خارج کرد و به کارخانه چوب بُری انتقال داد تا پیش از تخریب چوب توسط حشرات و قارچها و خروج رطوبت از گرده بینه، عملیات برش و تبدیل گرده بینه به تخته انجام شود. در برخی از کشورهای صاحب صنعت چوب، عملیات انتقال به وسیله شناور کردن گرده بینه در آب رودخانه انجام می شود که علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی موجب کاهش آسیب به درختان قطع شده می شود چرا که آب از فعالیت قارچها و حشرات جلوگیری می کند ضمن اینکه این امر مانع از خشک شدن و ترک برداشتن سطح مقطع گرده بینه می شود. حرکت درختان قطع شده در آب رودخانه موجب خروج برخی از قندهای پلیمرنشده و مقداری از نشاسته موجود در چوب که مورد علاقه قارچها و حشرات است می شود و کیفیت محصول نهایی را بهبود می بخشد.

متأسفانه در اکثر کارخانه های چوب بُری برای برش از الگوی برش مماسی استفاده می شود که به دلیل سرعت بالاتر و تا حدی راندمان ظاهری بیشتر طرفدارانی دارد، اما در واقع راندمان نهایی بدست آمده برای تولیدکننده به دلیل ایجاد معایب زیاد در چوب کاهش خواهد یافت. از طرفی برش و نحوه قرار دادن گرده بینه های مختلف در مسیر برش با یکدیگر متفاوت است و شخصی که عمل برش را انجام می دهد لازم است که از چوب و معایب آن و انواع چوب های واکنشی و تراکم بافت چوب در بخشهای مختلف گرده بینه آگاهی داشته باشد، به عنوان مثال در چوب های واکنشی، تخته باید به نحوی برش داده شود که چوب متراکم واکنشی با چوب طبیعی در یک تخته قرار نگیرد زیرا این امر موجب تفاوت دانسیته در دو سمت یک تخته شده و اختلاف تنش در یک تخته ایجاد می کند که در هنگام خشک شدن موجب بروز معایبی مانند کج و تابیده شدن تخته خواهد شد.

پس از برش گرده بینه و تبدیل آن به تخته بلافاصله باید سطح تخته را از خاک اره پاک کرد زیرا این بخش فضای بسیار مناسبی را برای تغذیه، فعالیت و رشد کپک ها و قارچ ها فراهم می کند. پس از تمیز کردن سطح تخته ها در صورتی که قبال در آب غوطه ور نبوده اند بایستی به استخر آب انتقال یابند و نکته ایی که باید بدان توجه کرد آن است که در هنگامی که تخته ها در آب قرار می گیرند بایستی در میان تخته ها فاصله مناسبی ایجاد شود تا ضمن جلوگیری از چسبیدن تخته ها به یکدیگر، آب تمام تخته را فرا بگیرد. برای تیمار تخته ها بهتر است که دمای آب 40 الی 50 درجه سانتیگراد همراه با گردش آب درون استخر باشد و این شرایط به مدت 10 الی 15 روز ادامه داشته باشد.

استفاده از استخر آب قبل از کوره دارای مزایا و محاسنی است. به طور مثال انجام تیمار حرارتی- رطوبتی تخته ها پیش از ورود به کوره چوب خشک کنی موجب کاهش بخش قابل توجهی از تنش های موجود در چوب شده و در نتیجه عملیات خشک شدن چوب با معایب کمتری ادامه خواهد داشت. با انجام این تیمار دمای چوب تا حدی بالاتر رفته و آب به درون مغز چوب نفوذ پیدا می کند و بنابراین سرعت انتقال حرارت به مغز چوب در هنگام خشک شدن افزایش یافته و چوب ها سریعتر خشک می شوند. با این عمل بخشی از قندهای پلیمر نشده، قندهای ساده و نشاسته موجود در تخته که مورد علاقه حشرات و قارچ ها هستند از چوب خارج می شوند. بنابراین چوب فرآوری شده دارای مواد مغزی کمتری برای حشرات و قارچها بوده و کمتر مورد حمله قرار می گیرند.

با غوطه ور شدن چوب در آب گازهایی چون دی اکسیدکربن و آرسنیک از آن خارج می شود و این امر منجر به کاهش تنش در چوب می شود. با توجه به اینکه بخشی از مواد قندی و سایر مواد موجود در چوب با غوطه وری در آب از آن خارج می شود و این امر باعث کاهش تنش در چوب می شود کیفیت ابزارخوری چوب بهتر شده و رندیدن و بریدن چوب با سرعت بیشتری انجام می شود و در نتیجه آسیب دیدگی تیغها نیز کاهش می‌یابد.

حرکت رنگدانه های موجود در چوب در سطح تخته موجب همرنگی و یکنواختی چوب می شود که این امر اهمیت زیادی در تولید محصول یکرنگ و با کیفیت رنگ مناسب خواهد داشت.

بعد از طی10 تا 15 روز تخته ها از استخر خارج شده و داخل کوره چوب خشک کنی می شود که در این مرحله نیز چیدمان صحیح تخته ها از اهمیت بالایی برخوردار است و بایستی میان چوبها دستکهایی که دارای شیار نیز هستند قرار گرفته تا حرکت هوا و گرما به خوبی صورت پذیرد. نکته ایی که در این مرحله باید رعایت شود مهار کردن چوبها است که این امر از پیچیدگی و تابیدن چوب جلوگیری می کند. چوب خشک خارج شده از کوره چوب خشک کنی، چوب با کیفیت و مناسبی جهت کار در کارخانه های صنایع مبلمان، درسازی و کلیه کارخانه های ساخت مصنوعات چوبی خواهد بود.

منبع :

https://www.moblodecor.com