اصول طراحی مبلمان دانش آموزی

انجمن زیست محیطی مدارس بریتانیا، این حق را همواره در نظر دارد که کودکان باید در محیطی سالم، ایمن و با بالاترین کیفیت آموزش ببینند و ما نیز همگی باید در بالا بردن کیفیت، جذابیت و سلامت محیط های آموزشی و فضاهای همگانی در مدارسمان متعهد باشیم. عوامل زیست محیطی اثر چشمگیری بر سلامت دانش آموز و معلم دارد. پایین بودن کیفیت سیستمهای روشنایی، تهویه هوا، صداگیر بودن محیط و مبلمان بر پیشرفت تحصیلی و سلامت دانش آموزان اثر منفی می گذارد. هر آنچه در منازل ما با ارزش است، در مدارسمان نیز حایز اهمیت است. چیزی را که در محل کارمان نمی توانیم بپذیریم، در مدارس هم نباید مشاهده کنیم. وجود مبلمان خوب در مدارس، تغییرات خوبی ایجاد می‌کند. در گذشته والدین و دانش آموزان علیه نوع غذا مبارزه کردند و امروز ممکن است علیه نوع مبلمان دست به اعتراض بزنند. ما باید اطمینان حاصل کنیم پولی که برای مبلمان درنظر گرفته شده با هدفمان متناسب است. تولید‌کنندگان بریتانیایی علاقمند به ابتکارند اما باید طراحی هایی کنند که متناسب با اهداف ما باشد. طراحی ارگونومیک ضعیف صندلیهای مدرسه می تواند بر تمرکز، دست خط و سلامت عمومی دانش آموزان اثر بگذارد.

شرایط موجود در مدارس باید تغییرات زیادی کند. امروزه دولت به دنبال دسترسی به صندلی هایی با کیفیت بالا و مناسب است که فرصت پیشرفت را برای دانش آموزان و نیروی کار آموزش دیده قرن 21 فراهم می کند. فعالیت های اخیر و خواست دولت برای بازاندیشی درمورد مدارس به عنوان منابعی برای تمام جامعه، فرصتهای چشمگیری را به تولید و تهیه کنندگان مبلمان مدارس عرضه می کند. هرچند که تا امروز دیدگاه نوآورانه طراحان، معماران و آموزگاران در سطح یکسانی از سوی تهیه کنندگان هماهنگ نشده است و در نتیجه پروژه های بسیاری موفق نشده اند که انتظارات عمومی را برآورده کنند و در نتیجه این عملکرد ضعیف، از صحنه رقابت خارج شده اند. ما سرمایه گذاری های عمده ای روی مدارس و روشهای آموزشمان داشته ایم ولی مبلمان مدارسمان از زمان پس از جنگ تغییر کمی کرده است. این موضوع فقط شامل مباحث زیبایی شناسی نیست بلکه مبلمان خوب هم بر فعالیت های درسی و هم سالمت دانش آموزان تاثیر مثبت می گذارد.

متاسفانه امروزه در پروژه های مدیریتی به مبلمان مدارس توجه کمی می شود و اطلاعات دقیقی درخصوص ویژگی های مهم و تجهیزات مورد نیاز در دست نیست که نتیجه آن منجر به تولید محصولاتی می شود که یا طراحی ضعیفی داشته و یا بسیار نامناسب هستند. حال زمان تغییر فرارسیده است. زمان مبلمان های قدیمی با طراحی های قدیمی در مدارس گذشته است. ما از معماران، طراحان، تولید کنندگان، معلمان و دانش آموزان دعوت می کنیم تا با هم کار کنند و محیطی سازگار بسازند. این مقاله قصد دارد که با شبیه سازی مشخصه هایی، روشهای جاری انتخاب مبلمان و منطق پشت تصمیم های گرفته شده را مورد پرسش قرار دهد. همزمان یک روش مشترک بین معماران، طراحان، تولید کنندگان، معلمان و دانش آموزان نیاز است تا بتوان تضمین کرد که مبلمانی که امروز انتخاب می شود برای مدارس فردا هم مناسب است.

دلیل اصلی برای تغییر مبلمان مدارس

طی سالها در مدلسازی مبلمان داخلی، تنها از میز و صندلیهای چوبی استفاده می شد و این روند تا اوایل قرن بیستم ادامه پیدا کرد تا آنکه تغییری هرچند جزیی در آن مشاهده شد. به جز معرفی صندلی های پلی پروپیلن در دهه 1970 ،در 50 سال اخیر نوآوری مهمی در طراحی مبلمان آموزشی اتفاق نیفتاده است. کودکان امروز نسبت به 30 سال پیش بلند تر و بزرگتر هستند و تحقیقات نشان داده است که بیشتر این رشد در بازوها و پاها بوده است. نه تنها کودکان تغییر کرده اند بلکه محیط کلاسهای درس به طور شگرفی عوض شده و همچنان در حال دگرگون شدن است. به همین دلیل لازم است که مبلمان از بازتاب روش معلم محور به دانش آموز محور تغییر کند و برای پاسخگویی به نیازهای آموزشی به اندازه کافی انعطاف پذیر باشد. به رغم تغییر روشهای آموزشی، همچنان کودکان در طی دوران مدرسه حدود 15000 ساعت را در حالت نشسته صرف می کنند. تقریبا 13 درصد از کودکان بین 10 تا 16 سال، کمردردهای دوره ای مکرر دارند. این میزان از سن 16 سالگی تا زمان بزرگسالی افزایش می‌یابد. این امر ممکن است به عواملی از جمله صندلیهای بد و میزهایی که ارتفاع نامناسب دارند، وابسته باشد.

سالهای زیادی است که ثابت شده مبلمان آموزشی سنتی مناسب با کاربران نیست.

در سال 2005، BackCare charity اعلام کرد :

"چیزی که به آن نیاز داریم تغییرات اساسی در طراحی مبلمان کالسهای درس و یک نوآوری ماندگار است تا هر آنچه در تحقیقات ارگونومی به دست آورده ایم و همچنین روشهای عملی که مشاهده کرده ایم را به کار ببریم."

در سال 2006، حرکتی در Commons of House توسط Burstow Paul صورت گرفت و به وسیله تعدادی از اعضای دیگر از جمله Cable Vincent از آن حمایت شد. این حرکت، آگاهی ها را در مورد افزایش شیوع کمر درد در میان دانش آموزان و نیاز به ایجاد تغییر در مبلمان مدارس افزایش داد. تحقیقات نشان داده که حدود 10 درصد از نوجوانان کمر دردهای دردسر سازی دارند که آنقدر قوی است که باعث مراجعه آنها به فیزیوتراپیست می شود. این دردهای مزمن باعث ناتوانی می شود و دلایل به وجود آورنده آنها می تواند شامل این موارد باشد: استفاده از میز و صندلی های ارزان، نبودن کمد در مدارس که دانش آموزان را ناچار می کند که وزن زیادی از وسایل را با خود حمل کنند و کم بودن تمرینهای ورزشی طی روزهای مدرسه. علاوه بر آن، این دردها بر عملکرد، اعتماد به نفس، روابط و همکاری دانش آموزان در مدرسه و در فعالیتهای ورزشی آنها نیز اثر می گذارد. این دردها می تواند در آینده به کمر دردهای طولانی تبدیل شود. در نظر داشته باشید که خیلی از این مبلها اگر در محیط کار استفاده شوند به دلیل قانون ایمنی ومحیط کار غیر قانونی شمرده می شوند. از دولت انتظار می رود که شرایطی را فراهم کند تا دستیابی به مبلمان قابل تطبیقی که نیازهای بازه وسیعی از یک گروه سنی خاص از دانش آموزان را از نظر ارگونومی برآورده می سازد و منجر به دست یابی به حالت نشستن مناسبی می شود، امکانپذیر شود. در این زمینه چهار موضوع کلیدی باید مورد نظر قرار گیرند.

•  ارگونومی: با مصرف کننده هماهنگ باشد.
•  آموزش: از محیط آموزشی حمایت کند.
• کیفیت: متناسب با هدف باشد.
•  تهیه و تشخیص صحیح: تشخیص و تهیه آن آسان باشد.

مبلمان باید با کودکان متناسب باشد، به آن ها اجازه حرکت دهد و طرز نشستن و ایستادن صحیح را تشویق کند.

ارگونومی و نقش آن در انتخاب مبلمان دانش آموزی

ابعاد در زمان انتخاب میز و صندلیهای آموزشی اهمیت دارد. ملاحظات مربوط به قد و سن معمولا در انتخاب مبلمان در نظر گرفته نمی شود و متعاقبا مبلمان ها یا بسیار بزرگ یا بسیار کوچک است. مبلمانی که با ابعاد مصرف کننده متناسب نباشد به نا آرامی و ناراحتی منجر می شود. در نتیجه اینها، میزان توجه در کلاس و پتانسیل یادگیری کاهش می‌یابد.

کودکانی که پشت بلندی دارند بیشتر اذیت می شوند به ویژه زمانی که ارتفاع میزها بسیار پایین است و معمولا آنها ناچارند با این شرایط سازگار شوند. ترکیب مناسب میزها و صندلی ها برای سلامت کودکان ما حیاتی هستند. ملاحظات ارگونومیکی تفاوت عمده ای در مهار کردن ناراحتی دانش آموزان ایجاد می کند. کودکان صندلی هایی با طراحی ارگونومیک را به صندلی های سنتی ترجیح می دهند. به علاوه شیبدار کردن سطوح کار و کاهش شیب سطح نشیمن، عادتهای نشستن کودکان را بهبود و رضایت و راحتی آنها را افزایش می دهد.

این پیشرفتها تنها مربوط به زمانی که کودکان نشسته اند نمی شود. اخیراً یک بررسی نشان داده است که میزها و صندلی های قابل تنظیم به تنهایی منتج به پیشرفت های مستقیم در طرز نشستن کلی و حتی طرز ایستادن آنها داشته است.

حرکت نقش مهمی در نشستن بازی می کند. تحقیق نشان داده است که در مدرسهای که از تحرک حمایت می شود، این موضوع بر توانایی و جذابیت یادگیری کودکان خواهد افزود. در حالی که مبلمان های محل کار تغییرات زیادی کرده اند تا عادتهای بد نشستن افراد عوض شوند، صندلی های مدرسه همچنان انعطاف ناپذیر مانده اند. این باعث می شود کودکان، خود تلاش کنند تا دائما با تکیه دادن صندلی بر دو پایه عقب و یا با جابجا شدن روی صندلی، آن را منعطف کنند.

آموزش و تاثیر آن بر روند تغییر مبلمان مدارس

به طور سنتی معلمان، کلاس را رهبری می کردند. اما امروزه روشهای آموزش در حال عوض شدن است و دانش آموزان خودشان راه ویژه خود را در برنامه آموزشی روزانه از میان رسانه های آموزشی متنوع پیدا می کنند. برای حمایت از روشهای آموزشی جدید، مطلوب است که مبلمانی با قابلیت تنظیم شدن داشته باشند.

مبلمان باید قابلیت تغییر شکل آسان به اشکال مختلف و همچنین در صورت نیاز، تغییر از کار فردی به کار گروهی را داشته باشد. مبلمان های کنونی، انعطاف پذیری مورد نیاز برای هماهنگ شدن با محیط های یادگیری ویژه را فراهم نمی کند. مبلمان باید بر اساس نیازهای دانش آموزان قرن بیست و یکم طراحی شده و تلفیقی از طراحی، ساخت و برنامه درسی در آن رعایت شده باشد. طبق گفته LeventCaglar مشاور ارگونومی انجمن تحقیقات صنعتی مبلمان در انگلستان، کلاس درس مانند تئاتر است. معلمان بازیگر و دانش آموزان تماشاگر هستند. بازیگران باید بتوانند در اطراف حرکت و تماشاگران باید بتوانند آنها را دنبال کنند. صندلی هایی که بتوانند به سرعت و بی صدا حرکت کنند، اساس تغییرات طراحی هستند. در بریتانیا هر معلم کلاس خود را دارد و این به آن معنی است که دانش آموزانی در سنین متفاوت از یک کلاس استفاده می کنند. مبلمانی با یک اندازه ثابت برای همه دانش آموزانی که از یک کلاس استفاده می کنند مناسب نیست. نیاز به مبلمانی با ابعاد متفاوت است که بتواند با ابعاد متفاوت افراد هماهنگ شود.

کیفیت در میز و صندلی دانش آموزی

یک کودک 6 ساعت در روز در طول بیش از 11 سال روی یک صندلی می نشیند. به همین خاطر مبلمان باید مقاوم و قابلیت تمیز کردن و تعمیر آسان را داشته باشد. هزینه همواره یک عامل تعیین کننده و حاد در محیطهای آموزشی است چرا که در پروسه طولانی ساخت یا بازسازی، معمولا مبلمان آخرین قسمت است. در بیشتر مواقع اهمیت آنها پایین در نظر گرفته می شود یا خرید  آنها دیر به ذهن می رسد که عاقبت آن کاسته شدن سودمندی یک مدرسه جدید به دلیل مبلمان نامناسب خواهد بود.

تنها بر پایه معیارهای خرید، مبلمان می تواند غیر جذاب، غیر ارگونومیک و با طراحی ضعیف باشد. نتیجه این خواهد بود که دانش آموزان احساس مالکیتی به مبلمان نمی کنند و با نقاشی کشیدن و آسیب رساندن به آن، از طول عمر وسایل کم می کنند. صندلیهای مدرسه باید حداقل 10 سال عمر کنند، بنابراین هزینه یک صندلی ارزان برای هر دانش آموز در سال برابر 60 پوند خواهد بود. همچنین مبلمان خوب حق بیمه اندکی هم دارد. آیا ما می توانیم مزایای فراهم سازی صندلی های با کیفیت، که برای همه مصرف کنندگان مناسب است را نادیده بگیریم؟

کودکان امروز بخشی از جامعه آگاه طراحی هستند و این آگاهی به مبلمانی که آنها استفاده می کنند هم کشیده شده است. مبلمان خوب نشان دهنده آن است که خریدار آنها به کودکان احترام گذاشته است و کودکان هم در عوض آن روش مثبتی در پیش خواهند گرفت که موجب یادگیری بیشتر می شود.

تشخیص درست در تهیه مبلمان دانش آموزی در مدارس

برای مدتهای طولانی در مدارس تنها از یک سایز مبلمان برای تمامی سنین و همه کلاسها و فضاهای آموزشی استفاده می شد، در نتیجه هماهنگی مبلمان با استفاده خاصی که در آینده داشت، مفهومی پیدا نمی کرد. مبلمان باید با هدف کاربردش همخوانی داشته باشد. اغلب صندلی های کلاسهای درس برای کاربرد در کتابخانه، آزمایشگاه یا غذا خوری نامناسب است. هر چند که شاید بتوان بعضی از مبلها را در چندین فضا به کار برد، اگر آنها با همین هدف طراحی شده باشند.

معماران و طراحان باید آموزش داده شوند تا بهتر درک کنند که یک محیط آموزشی خاص به چه شکل کار می کند. همکاری بین معلمان، دانش آموزان و مشخصه های دیگری تعیین می کند که چه مبلمانی برای محیط آموزشی به خصوصی انتخاب شود.

خریداران مبلمان ناچار هستند هر چیزی که در بازار موجود است را خریداری کنند. علاوه بر تولید کنندگان دیرین مبلمان آموزشی، طراحان مجزا و تولید کنندگان دیگر مبلمان، در حال حرکت به سمت بخش آموزش هستند. این موضوع، کار تشخیص و انتخاب مبلمان مناسب و برجسته کردن مشخصه خاصی که آن مبل را برای استفاده در راستای هدف مورد نظر ارجح کرده است و همچنین تشخیص مناسب بودن آن برای مدارس آینده را دشوار می کند. مبلمان باید استعاره ای از برنامه آموزشی باشد که انعطاف و خلاقیت را تشویق می کند.

نتیجه گیری: مبلمانی که طراحی ضعیف داشته باشد ایده ها و اهدافی که برای محیطهای آموزشی در آینده در نظر گرفته شده است را مختل می کند. طراحی مناسب مبلمانی که نیازهای دانش آموزان، معلمان و مدرسه را فراهم می کند به سود هر سه گروه است. لازم است که روش انتخاب مبلمان از شیوه جاری که با در نظر گرفتن هزینه است به روشی تغییر کند که در آن نیازها درک و انعطاف پذیری مورد نیاز در محیط های آموزشی امروزه فراهم شود.

مبلمان باید قابلیت تنظیم شدن آسان و نوآرایی را داشته باشد و نشان دهنده نیاز های برنامه آموزشی باشد.

FIRA خواستار آن است که افرادی که در طراحی، تولید، انتخاب و استفاده از مبلمان مدارس نقش دارند با هم کار کنند تا تضمین شود که مبلمان درستی برای محیط آموزشی خاص انتخاب شده است. با در نظر گرفتن چهار عامل ضروری که در این مقاله معرفی شد، شامل: ارگونومی، آموزش، کیفیت و تشخیص درست، خریداران مبلمان مدارس قادر خواهند بود که اثاثیه ای متناسب با مصرف کننده ها و هدف استفاده، خریداری کنند. ما امیدواریم که این دعوت به عمل، نشان دهد که آگاهی از انتخاب مبلمان مناسب چقدر دشوار است و چارچوب اصلی برای کارهایی باشد که در آینده باید انجام گیرد. این مقاله با توجه به نظرات افراد دستاندرکار تهیه مبلمان مدارس در همه جنبه ها تهیه شده است.

منبع :

https://www.moblodecor.com