امروزه نام چوب راش با مبلمان منزل عجین شده است. به هر بازار مبلی که سر میزنی، فروشنده ادعا می کند که مبلی که عرضه می کند از چوب راش است. هر خریدار مبلی را که می بینی از این فروشگاه به آن فروشگاه، اولین سوالی که از فروشنده می پرسد این است : ببخشید جناب چوب اینکار چوب راشه؟ چوب راش در بین تولیدکنندگان مبلمان و خریداران آن بسیار رایج شده است و بین تمام چوب هایی که در ساخت مبل استفاده می شود به یک برند برتر و به معیار تشخیص مبل خوب از بد تبدیل شده است. آیا چوب راش آنقدرها هم که خریداران و فروشندگان مبلمان از آن دم می زنند خوب است؟ چه چیزی باعث محبوبیت این چوب در بازار مبلمان شده است؟ قطعا چوب راش مزایای بی شماری دارد ولی آیا معایبی هم دارد؟ راههای تشخیص چوب راش چیست؟ چوبهایی که از لحاظ کیفیت هم تراز با چوب راش هستند کدامند؟ اینها سوالاتی که مبل و دکور در ادامه به آنها پاسخ خواهد داد پس با ما همراه باشید.
ویژگی های یک چوب خوب که مناسب ساخت مبلمان با کیفیت باشد، چیست؟
1 - دوام و مقاومت چوب اولین معیار یک چوب خوب است. هرچه الياف چوب متراکمتر و جدار آنها ضخيمتر باشد، چوب محکمتر است.
2 - خوش رنگی و تنوع رنگی بالا یکی دیگر از فاکتورهای چوب خوب است. شاید خوش رنگ و خوش موج بودن چوب گردوست که بسیاری از چوبدوستان عاشق آن هستن. به خصوص چوب گردوی آمریکایی.
3 - خشک بودن چوب یکی دیگر از عوامل موثر در کیفیت چوب در ساخت مبلمان است. عامل اصلی ترکهایی که به مرور زمان بر روی مبلهای خریداری شده شما پدیدار می شود خشک نبودن چوبآن است. هرگاه چوب تمام آب موجود در بافتهاى خود را از سطوح داخلی از دست بدهد و رطوبت آن معادل رطوبت هوا شود، اصطلاحاً چوب خشک شده نام دارد.
4 - سلامت چوب نیز بسیار مهم است. چوب يک فرآورده طبيعى است و از مواد آلى ترکيبيافته و هميشه در معرض هجوم انواع عوامل مخرب از جمله باکتری، ويروس و قارچ قرار مىگيرد. استفاده از چوبهاى لکهدار يا قارچ زده پوسيده مقاومت کالا را از بين مىبرد و از ارزش آن مىکاهد.
5 - چوب خوب باید قابلیت اره شدن و رنده شدن داشته باشد. چوبهای با درجه سختی متوسط این قابلیتها را دارند. چوب نباید گره داشته باشد. چوبهاى گرهدار و درهم تار را بهراحتى نمىتوان رنده کرد. شکستگی هایی که در پایه ها و دسته های مبلمان بصورت ناگهانی ایجاد می شود بخاطر وجود همین گره هاست که باعث ایجاد تنش و ضعف در آن نقطه از مبلمان می شود.
نکته : وقتی می گوییم چوب نرم لزوماً به این معنی نیست که این چوب ضعیف تر و کم تراکم تر از چوب های سخت است. چوب های نرم از درختان خانواده کاج مانند سرو، صنوبر و کاج به دست می آیند و رنگ آنها تا حدی زرد رنگ و یا مایل به قرمز است. از آن جایی که بیشتر درختان خانواده کاج سریع و مستقیم رشد می کنند، در نتیجه چوب های آنها که چوب نرم نامیده می شود به طور معمول ارزان تر از چوب های سخت است و ارزانی بخاطر ضعف آنها نیست.
چرا در مبلمان بیشتر از چوب راش استفاده می شود؟
چوب های روس، راش، توسکا، چنار و گردو در ایران بیشترین استفاده در مبلمان را دارد. چوب راش به خاطر دوام و شکل پذیری مناسب، بیشترین استفاده را در صنعت مبلمان ایران داشته، در ادامه به برخی معایب و محاسن این چوب می پردازیم.
چوب راش مورد استفاده در ایران دو نوع است.
- چوب راش ایرانی
- چوب راش وارداتی (عمدتا راش گرجستان و راش بوسنی)
راش ایرانی که عموما در جنگل های نور و آستارا وجود دارد گونۀ مرغوبی از راش است که با قیمت های نسبت مناسبی نیز تهیه می شود. چوب راش خوش تراش و خوش منبت است و تفاوتی در گونۀ ایرانی و گرجستانی آن وجود ندارد، درحالیکه در بازار مبل، چوب راش گرجستان بهترین نوع چوب راش معرفی می شود.
مزیتهای نسبی چوب راش گرجستان نسبت به چوب راش ایران :
یکی مسالۀ گره های راش ایرانی هست که همانطور در بالا به آن اشاره شد باعث ایجاد تنش و ضعف در محل گره ها می شود و برای نجار نیز باعث ایجاد مشکل و افزایش پرتی چوب می شود.
دوم اینکه چوب راش باید کاملا خشک شود تا قابلیت استفاده در کلاف سازی مبلمان را داشته باشد. این فرآیند برای چوب راش گرجستان بصورت صنعتی و اصولی انجام می شود در حالیکه برای چوب راش ایرانی باید بصورت سنتی عملیات خشک کردن چوب صورت گیرد.
سومین عامل که در ساخت مبلمان چوب راش گرجستان را نسبت به راش ایرانی پرطرفدار تر کرده، قطر بیشتر چوب راش گرجستان است که با بدست آوردن الوارهای قطورتر و بزرگ تر دست هنرمندان نجار را در ساخت مبل باز تر می گذارد.
چوب راش عموما در ساخت مبل های کلاسیک، استیل و سلطنتی استفاده می شود.
چوب راش در ردۀ چوب های سنگین به حساب می آید و به دلیل بافت بسیار مستحکم، همینطور خوش تراش و خوش برش بودن آن گزینه مناسبی برای ساخت مبلمان و صنایع چوبی دارد. از دیگر محاسن چوب راش، عدم نفوذ و علاقه موریانه به این چوب به دلیل بافت بسیار مستحکم و همگن آن است. چوب راش به راحتی ورقه ورقه شده و گزینه خوبی برای الوارگیری، روکش گیری و تخته های چندلایه است. از دیگر کاربردهای چوب راش ساخت ام دی اف با روکش چوب است.
نکته : چوب راش بخاطر استحکام، کم گره بودن، خوش تراش بودن، رنگ زیبا و همینطور خطوط و بافت زیبا در ساخت مبلمان استفاده می شود.
چوب گردو یکی از اصلی ترین رقبای چوب راش است و در بین مبل دوستان، جایگاه ویژه ای دارد. چوب گردو سخت و در مقابل فشار بسیار جان سخت تر است. چوب درخت گردو در مقابل فشار، خم شدن و کشش مقاوم تر و محکم تر از چوب درخت راش است. گره های چوب گردو بیشتر از چوب راش است و شاید این یکی از ضعف های آن باشد.
شکل ظاهر و کاربرد چوب گردو : چوب گردو چوبی ریز بافت، به رنگ خاکستری مایل به قهوای تیره و دارای نقوش زیبا و نسبتاً با دوام است. از این چوب بیشتر در کارهای هنری و تزیینی، تهیه روکش، خراطی ساخت مبلمان، ساخت الات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت کاری و معرق کاری استفاده می شود.
شکل ظاهر و کاربرد چوب راش : رنگ چوب راش کرم مایل به قرمز و دارای بافتی همگن است. چوب راش چوبی مهم و پرکاربرد در اروپا، آسیا و سایر نقاط جهان به شمار می رود. از چوب راش برای تولید الوار های صنعتی، کفپوش (پارکت)، ماکت سازی، مبلمان، کابینت سازی، منبت، آلات موسیقی (پیانو)، از سر شاخه ها در تخته خرده چوب و برای خراطی و معرق کاری و دیگر هنر های چوبی نیز استفاده می کنند.
قیمت چوب راش : چوب در ایران بصورت مترمکعبی (طول*عرض*اتفاع) بفروش می رسد. هر مترمکعب چوب راش چیزی حدود 680 کیلوگرم وزن دارد. چوب راش به درجه 1 و 2 و 3 تقسیم بندی می شود. شاید در فروشگاههای مبلمان شنیده باشید که فروشنده چوب بکار رفته در مبلمان را چوب راش گرجستان سوپر یا چوب راش درجه 1 عنوان می کند. چوب درجه 3 برای مصارف مبلمان پیشنهاد نمی شود. درجه 2 بعلت وجود گره و ترکهای بیشتر نسبت به درجه 1 در جاهایی از مبل که در زیر پارچه قرار می گیرد بکار می رود. به همین ترتیب چوب راش درجه 1، از گره و ترکهای کمتری نسبت به درجه 2 برخوردار است و ردحال حاضر قیمتی بین 5/5 تا 6 میلیون تومان دارد. چوب راش سوپر بهترین نوع چوب راش در بازار چوب مبلمان است که در آن اثری از گره و ترک و پوسیدگی نیست. قیمت چوب راش سوپر در بازار رقمی بین 6 تا 6/5 میلیون تومان است. قیمت چوب راش پل مایر آلمان که بهترین نوع چوب راش اروپایی است و به ندرت یافت می شود گاها به مترمکعبی 15 میلیون تومان هم می رسد.
قیمت چوب گردوی ایرانی بطور معمول بین 500 هزار تا 1/5 میلیون تومان از چوب راش ارزانتر است. اما این دلیلی بر ضعیف بودن آن نسبت به چوب راش نیست. شاید اگر چوب گردو هم از گرجستان وارد می شد و هزینه های حمل و نقل و تعرفه گمرکی نیز به آن اضافه می شد رقمی به مراتب بالاتر نسبت به چوب راش پیدا می کرد. چوب راش بعلت قانون منع بهره برداری از جنگل در ایران تولید نمی شود و بیش از 90 درصد آن در بازار خارجی است.
نکته : برای ساخت یک مبل کلاسیک 7 نفره با غذاخوری 8 نفره، بطور متوسط 1 مترمکعب چوب استفاده می شود. یعنی در یک سرویس مبل کلاسیک کامل ساخته شده با چوب راش بطور معمول 7 میلیون تومان چوب بکار رفته است. هزینۀ cnc، منبت کاری و پرداخت منبتها، ابزار زنی، اُجرت نجاری و هزینه طراحی (بسته به شکل ظاهر و زیبایی مبل متغیر است) را به آن اضافه کنید تا قیمت کلاف مبل بدست بیاید.
تا الان باید متوجه شده باشید که بهترین چوب برای ساخت مبلمان چیست؟ بله درسته. چوب راش از نوع درجه 1 و چوب گردو بهترین چوب برای ساخت مبلمان هستند. چوب چنار، افرا، بلوط، توسکا، ممرز، توت، توسکا و چوب روسی هم می توانند گزینه های خوبی برای ساخت مبل باشند اما قطعا به کیفیت چوب راش و چوب گردو نخواهند رسید.
تنها راه تشخیص چوب راش رویت کلاف مبلمان قبل از رنگکاری است. البته اگر کمی دقت کنید در رنگهای خود رنگ و گردویی روشن می توان از موجهای چوب، چوب راش را تشخیص داد ولی در مورد رنگ گردویی تیره و رنگهای پوششی مانند ورق طلا، سفید و پتینه کاری اینکار ممکن نیست. البته شاید از مدت گارانتی مبلمان نیز بتوان به کیفیت چوب مبلمان پی برد. کلاف مبلهایی که در آنها از چوب راش و گردو استفاده شده است قطعا بالای 5 سال عمر می کنند و فروشنده مبل می تواند با اطمینان تا 5 سال و حتی بیشتر کلاف مبل شما را گارانتی کند. بعنوان مثال مبلمان نامیرا، کلاف مبلهای خود را با گارانتی مادام العمر عرضه می کند.
و در پایان اینکه چوب درخت راش یکی از معروف ترین چوب هایی است که در ساخت مبلمان کلاسیک به کار گرفته می شود. این نوع چوب با هر دکوراسیونی هماهنگی دارد و اگر به خوبی از آن مراقبت و نگهداری بعمل آید، برای مدت زمان طولانی با همان کیفیت اولیه قابل استفاده می باشد. امیدواریم نکاتی که گفته شد به شما در خرید مبل کلاسیک با چوب راش کمک کرده و انتخابتان را ساده تر کند.
منبع :
https://www.moblodecor.com